Kuloodporna kawa to połączenie małej czarnej z średnio-łańcuchowymi kwasami tłuszczowymi. Źródłem tłuszczów jest olej MCT (zamiennie olej kokosowy) oraz klarowane masło ghee. Bulletproof Coffe wpisuje się w kanony diety ketogenicznej, ale czy podczas innych diet jest równie dobrym napojem na mocny start dnia? Poznaj właściwości, wady oraz zalety kuloodpornej kawy.
Czym jest kuloodporna kawa?
Bulletproof Coffee to połączenie 2 składników: kawy oraz tłuszczów, najczęściej w postaci oleju kokosowego, oleju MCT oraz masła ghee. Kuloodporna kawa może wydawać się nowoczesnym tworem, jednak jest spożywana już od dawna – między innymi przez ludność Himalajów oraz innych wysoko-położonych terenów. Taka forma kawy ma zapewnić szybki zastrzyk energii, na którą popyt w trudnych warunkach jest zwiększony.
Zalety kuloodpornej kawy:
- zastrzyk energii na start dnia lub w jego trakcie,
- zapewnia uczucie sytości,
- ciekawy element dla osób na diecie wysoko-tłuszczowej.
Kawa kuloodporna na odchudzanie
Nieodłączonym elementem jest kawa, która pobudza oraz podkręca metabolizm.
Kofeina zawarta w kawie jest najczęściej stosowaną substancją psychoaktywną na świecie. Posiada właściwości pobudzające oraz wspomaga redukcję tkanki tłuszczowej, dzięki czemu znalazła swoje zastosowanie w wielu suplementach na odchudzanie. W ziarnach kawy znajdziemy również teobrominę, teofilinę oraz kwas chlorogenowy. Zawartość poszczególnych składników zależy od stopnia przetworzenia ziaren.
Pobudzające działanie kawy wynika ze stymulacji produkcji dopaminy i noradrenaliny. Jak się ma kawa w kwestii odchudzania? Składniki zawarte w kawie zwiększają termogenezę oraz utlenianie lipidów.1 W jednym z badań dowiedziono, że kawa przyśpiesza tempo przemiany materii o nawet 3-11% w zależności od dawki.2
Tłuszcze to kolejne składniki Bulletproof Coffee – tutaj główne skrzypce gra połączenie oleju MCT (zamiennie koksowego) oraz klarowanego masła ghee.
Drugim składnikiem kuloodpornej kawy jest olej MCT bądź olej kokosowy. Produkty te zawierają średnio-łancuchowe kwasy tłuszczowe, które zapewniają szybki zastrzyk energii oraz usprawniają metabolizm. Kwasy MCT należą do kwasów tłuszczowych nasyconych, które jako ogólna grupa jest uznawana za niezdrowe dla naszego organizmu. Jednak tłuszcze w postaci oleju MCT (zawarte po części w oleju kokosowym) stanowią wyjątek i mogą wspierać proces odchudzania
Badanie mające na celu sprawdzenie jak olej MCT przekłada się na masę ciała przeprowadzono na grupie osób z nadwagą w wieku 19-50 lat. Ochotnicy podzielenie na 2 grupy spożywali odpowiednio 18-24 gram dziennie oleju MCT lub oliwy z oliwek przez 16 tygodni. W grupie spożywającej olej MCT odnotowano utratę masy ciała o 1,67 kg większą niż w grupie drugiej.3 Badanie dowodzi, że zastąpienie części dziennej podaży tłuszczów olejem MCT może być elementem diety odchudzającej, który zwiększy jej skuteczność.
Tłuszcze zawarte w kawie kuloodpornej powinny stanowić zamiennik innych źródłem tłuszczów w diecie odchudzającej. Oznacza to, że wraz z dodaniem do kawy z oleju MCT bądź kokosowego należy zmniejszyć podaż tłuszczów w kolejnych posiłkach. Kuloodporna kawa stosowana jako dodatkowym element diety zwiększy dzienną dawkę kalorii – zamiast wspierać odchudzanie doprowadzi do zupełnie odwrotnego efektu.
Kuloodporna kawa na diecie ketonowej
Kawa kuloodporna zawierająca średnio-łańcuchowe kwasy tłuszczowe (w postaci oleju kokosowego) jest źródłem łatwo przyswajanej energii. Kwasy te zapewniają organizmowi energię do funkcjonowania oraz pomagają utrzymać stan ketozy.
Jedno z badań wykazało, że olej MCT może zmniejszać skutki grypy ketonowej, wywołanych zmianą surowca energetycznego. Średnio-łańcuchowe kwasy tłuszczowe przyśpieszają również wejście w stan ketozy, czyli stanu w którym organizm czerpie energie z tłuszczów – tych dostarczanych z pożywanie, a także z rozkładu tkanki tłuszczowej.4
Spożywanie dużych ilości tłuszczów jest konieczne aby utrzymać i osiągnąć stan ketozy. Kawa z dodatkiem oleju MCT bądź kokosowego oraz masła na tego typu diecie może się świetnie sprawdzić. Co więcej takie połączenie za względu na kaloryczność zapewnia uczucie sytości – na diecie ketogennej kuloodporna kawa może zastępować śniadanie.
Przepis na oryginalną Bulletproof Coffee
Oryginalna Bulletproof Coffee jest napojem opracowanym przez Dave Asprey. W składzie znajduje się: kawa, olej o wysokiej zawartości MCT oraz masło klarowane ghee.
Przepis na kuloodporną kawę:
- 3/4 kubka parzonej kawy,
- 1-2 łyżeczki oleju MCT bądź kokosowego,
- 1 łyżeczka masła ghee.
Składniki wymieszaj łyżeczką lub blenderem, aż osiągniesz kawę na wzór late. Dla ubogacenia smaku możesz dodać: mleko kokosowe, miód, kakao lub cynamon. Oryginalny przepis zawiera olej MCT – stanowi on najszybciej wchłanialne źródło energii z tłuszczów.
W internetowych przepisach w miejsce oleju MCT zamiennie używa się oleju kokosowego, który zawiera około 54% MCT. Specjaliści spierają się jednak czy olej kokosowy można uznać za bogate źródło MCT. Zawiera on bowiem 42% kwasu laurynowego, który zachowuje się jak tłuszcze wolno wchłanialne.
Olej kokosowy czy MCT
Wiele przepisów na kuloodporną kawę zawiera olej kokosowy. Bulletproof Coffee w swojej oryginalnej wersji jest napojem, który pobudza (kawa) oraz dostarcza organizmowi energii (szybko wchłaniane kwasy tłuszczowe). Olej MCT zawiera około 50-80% kwasy kaparylowego oraz 20-50% kwasy kapronowego – dwóch kwasów, które szybko się trawią i wchłaniają.
Olej kokosowy zawiera około 50% kwasu laurynowego (z definicji zaliczany do puli kwasów MCT), który zachowuje się jak LCT – czyli kwas tłuszczowy, który wolno się trawi i wchłania. W praktyce zawartość szybko wchłanialnych kwasów MCT wynosi zaledwie 5-20% – w tym kwasy kaprylowy oraz kaparynowy.5 Jeśli jednak zdecydujesz się na olej kokosowy wybierz nierafinowany.
Kuloodporna kawa – czy dla każdego?
Włączając do swojego codziennego rytuału kuloodporną kawę warto mieć na uwadze kilka kwestii. Po pierwsze tradycyjnie napój spożywany jest przez rdzenną ludność wysoko położonych terenów w celach dostarczenia odpowiedniej ilości energii. Jeśli liczysz jedynie na cudownego właściwości odchudzające może się rozczarować.
Niska zawartość mikroelementów
Zastąpienie śniadania kuloodporną kawą może zmniejszyć dzienne spożycie witamin i minerałów. Olej MCT pozbawiony jest makroelementów – dostarcza jedynie solidną dawkę energii w formie tłuszczów.6 Klarowane masło ghee również nie należy do produktów bogatych w witaminy i minerały. Znajdziemy w nim jedynie nieco witaminy A i K2 oraz śladowe ilości kilku innych związków.7
Wysoka ilość kwasów nasyconych
Temat tłuszczów nasyconych jest nieco kontrowersyjny. Dietetycy zalecają ograniczenie tej grupy kwasów tłuszczowych na rzecz kwasów nienasyconych – występujących w oliwie z oliwek czy awokado. Podczas picia kuloodpornej kawy ważne jest zbilansowanie źródeł tłuszczów w diecie – czyli odpowiednie proporcje między kwasami nienasyconymi a nasyconymi.
Uwaga na cholesterol
Badanie, którym objęto 94 osób w średnim wieku 60 lat oceniono wpływ masła, oleju kokosowego oraz oliwy z oliwek na cholesterol. Ochotnicy podzieleni na 3 grupy spożywali 50 gram poszczególnych produktów przez 4 tygodnie. Po kresie badania odnotowano znacznie wyższy poziom złego cholesteroli LDL w grupie spożywającej masło w porównaniu do 2 pozostałych grup.8
Mimo iż oba produkty (masło oraz olej kokosowy) bogate są w tłuszcze nasycone inaczej wpływają na cholesterol. Zbyt duże spożycie masła może prowadzić do zwiększenia poziomu złego cholesterolu oraz zwiększenia ryzyka chorób sercowych.
Podsumowanie
Kawa z dodatkiem tłuszczów może idealnie wpasować się w menu osób na diecie ketogenicznej wspomagając osiągnięcie oraz utrzymanie ketozy. W tym przypadku kuloodporna kawa może zastępować posiłek – czego nie zaleca się przykładowo w diecie zbilansowanej.
Brakuje dowodów, aby połączenie kawy z tłuszczami przynosiło większe korzyści niż stosując poszczególne produktu osobno. Jeśli więc nie jesteś na diecie wysoko-tłuszczowej zamiast dodawać olej MCT bądź kokosowy oraz masło ghee do kawy możesz równie dobrze użyć ich do przygotowywania posiłków jako element zbilansowanej diety.
Źródła:- Effects of Caffeine on Energy Metabolism, Heart Rate, and Methylxanthine Metabolism in Lean and Obese Women.[↩]
- Normal Caffeine Consumption: Influence on Thermogenesis and Daily Energy Expenditure in Lean and Postobese Human Volunteers.[↩]
- Weight-loss Diet That Includes Consumption of Medium-Chain Triacylglycerol Oil Leads to a Greater Rate of Weight and Fat Mass Loss Than Does Olive Oil.[↩]
- The Effect of Medium Chain Triglycerides on Time to Nutritional Ketosis and Symptoms of Keto-Induction in Healthy Adults: A Randomised Controlled Clinical Trial.[↩]
- COCONUT OIL IN HUMAN DIET – NUTRITION VALUE AND POTENTIAL HEALTH BENEFITS.[↩]
- Oil, Medium Chain Triglycerides (MCT) Nutrition Facts & Calories.[↩]
- Clarified butter and ghee from Practical Paleo Nutrition Facts & Calories.[↩]
- Randomised Trial of Coconut Oil, Olive Oil or Butter on Blood Lipids and Other Cardiovascular Risk Factors in Healthy Men and Women.[↩]