Dieta sokowa – czyli warzywno-owocowy detoks

Jedną z dość kontrowersyjnych diet detoksykacyjnych, jest tak zwana dieta sokowa. Dlaczego jest ona uważana za kontrowersyjną? Chociażby dlatego, że wymaga ona silnej woli i jest dietą silnie redukcyjną. Główną ideą tej diety, jest zamiana standardowych posiłków, na soki i koktajle owocowo – warzywne. Brzmi tajemniczo, prawda? Bądźmy szczerzy – ograniczenie się wyłącznie do spożywania soków i koktajli jest posunięciem dość ryzykownym i – niestety – wymaga pewnego przygotowania. Poniższy artykuł ma być swego rodzaju pomocą dla wszystkich osób, które są zainteresowane tą forma odchudzania.

Czym jest dieta sokowa?

Dieta sokowa to chyba jeden z najskuteczniejszych detoksów, na które może sobie pozwolić człowiek. Jest to zarazem dieta niezwykle wymagająca, która ze względu na niską zawartość kalorii, może u osób z nadwagą wywołać efekt jo-jo.

Nazwa „sokowa” może być nieco myląca. Dietetycy zalecają, by nie opierać jej wyłącznie na sokach, ale spróbować postawić przede wszystkim na koktajle. Zawierają one więcej witamin i składników odżywczych i zdecydowanie mniej cukru. Ponadto koktajle są źródłem antyoksydantów, które odgrywają ogromną rolę w ochronie tkanek przed zbyt szybkim procesem starzenia.

Jak każda dieta, również i jej „sokowa” odmiana musi odbywać się z uwzględnieniem określonych zasad. Dotyczą one zarówno składu przygotowywanych koktajli, jak również częstotliwości ich spożywania. Zastanawiając się nad „sokówką”, warto również dowiedzieć się czegoś więcej na temat ewentualnych przeciwwskazań dotyczących jej stosowania. Co ważne – przed jej rozpoczęciem zaleca się również konsultację lekarską.

Zasady stosowania diety sokami

Dieta oparta wyłącznie na sokach, powinna trwać dokładnie tydzień. Skrócenie jej do zaledwie paru dni, zmniejszy efekt detoksykacyjny, a przedłużenie, może doprowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych. Najważniejsze zasady tej diety, można opisać w kilku najważniejszych punktach:

1. Każdego dnia zastępujemy wszystkie posiłki świeżo wyciśniętymi sokami lub koktajlami owocowo – warzywnymi. Jeśli wcześniej nie praktykowaliśmy zasady 5 posiłków, to od tej pory będzie to konieczne.
2. Soki i koktajle nie powinny zawierać zbyt dużej ilości cukru. Jego nadmiar zniweczy efekt oczyszczania organizmu i nie przełoży się na poprawę samopoczucia u osób stosujących dietę.
3. Rozpoczynając dzień, należy spożyć czystą, niegazowaną wodę i sok z cytryny. W ramach pierwszego i drugiego śniadania, warto pić soki owocowe. Zawierają one trochę cukru, który będzie naszym rezerwuarem energetycznym na najbardziej „aktywną” część dnia.
4. Soki jarzynowe będą doskonałym zamiennikiem obiadu, podwieczorka i kolacji. Spożywać je można zarówno na zimno, jak i w formie nieco podgrzanej. Warto też wzbogacić je o zioła, które nadadzą im aromatu i smaku. Idealnie sprawdzi się tu bazylia, gałka muszkatołowa i pieprz (który dodatkowo przyspieszy metabolizm).
5. W porze wieczornej, można też sięgnąć po napar z kopru włoskiego lub delikatną (gorzką) herbatkę ziołową. Wodę mineralną, oczywiście w postaci niegazowanej, można spożywać w każdych ilościach, choć w niewielkich porcjach.

Składniki diety – co należy, a czego nie należy spożywać?

Stosując dietę sokową, należy pamiętać, że warto w nią włączać tylko niektóre produkty spożywcze. Sok z pomidorów, marchwi, selera czy też z buraków, to nieodzowne składniki posiłków obiadowych i późniejszych. Z kolei sok pomarańczowy, sok z kwaszonej kapusty i sok grejpfrutowy, sprawdzą się jako pierwsze i drugie śniadanie. Skoro już jesteśmy przy soku z kapusty kwaszonej, to warto – w miarę możliwości – choć raz spożyć je na czczo. Dzięki temu skutecznie zwiększą one intensywność zachodzących w organizmie procesów metabolicznych. Oprócz tego, warto postawić jeszcze na:

• zieloną herbatę,
• 100 procentową wodę kokosową (pozbawioną cukru i innych, szkodliwych dodatków),
• bulion warzywny bez tłuszczu,
• przyprawy itd.

Co nie powinno wejść w skład diety sokowej? Przede wszystkim kawa, ciemna herbata, alkohol itd. Nie należy też stosować tłuszczów (i produktów) odzwierzęcych, produktów przetworzonych i innych pokarmów pochodzenia roślinnego, w których zawarte są szkodliwe substancje dodatkowe.

Zaleca się, by po zakończeniu diety, większość z powyższych soków włączyć do codziennych posiłków. Warto z niej korzystać raz w ciągu kwartału, gdyż tylko wtedy przynosi ona optymalne korzyści dla zdrowia i samopoczucia stosującej ją osoby.

Jak pozyskiwać soki w diecie sokowej?

Pozornie jest to bardzo proste. Wystarczy pójść do sklepu, kupić odpowiednie soki i po kłopocie. Niestety większość soków „sklepowych”, posiada szereg szkodliwych dodatków, takich jak m.in. konserwanty, których spożywanie w trakcie diety oczyszczającej mija się z celem.

Jak zatem pozyskać soki do codziennej diety? Najlepiej za pomocą wyciskarki. Jej najważniejszą zaletą jest specjalna konstrukcja, dzięki której w skład uzyskanego produktu, wchodzi również bogaty w witaminy i mikroelementy sok. Za pomocą wyciskarki można też wycisnąć znacznie mniejsze owoce i warzywa, którymi można ubogacić dietę sokową.

Pozyskiwanie soku za pomocą sokowirówki nie jest wskazane. Po pierwsze, że nie można nią wycisnąć wszystkich owoców i warzyw. Po drugie, pojawiające się w niej siły tarcia skutecznie niszczą część substancji odżywczych. Wreszcie po trzecie, uzyskany w ten sposób produkt nie zawiera tego co najcenniejsze, czyli miąższu.

Owocowo-warzywne posiłki można również przygotowywać używając blendera. W ten sposób koktajl zawiera nierozpuszczalny błonnik, który przypadku wyciskarki i sokowirówki jest usuwany. Błonnik jest niezbędny w procesie prawidłowego trawienia, a co więcej włókniste części owoców zawierają przeciwutleniacze.

Przygotowania do diety sokowej – najważniejsze zalecenia

Ze względu na swój charakter, dieta sokowa może być pewnym szokiem dla organizmu. Intensywny spadek ilości przyjmowanych dziennie kalorii, może wywołać rozdrażnienie, utrudnić koncentrację, a nawet doprowadzić do ogólnego osłabienia organizmu. Nie jest też tajemnicą, że nagłe i znaczne zmniejszenie podaży substancji odżywczych, może skutkować atakami wilczego głodu (przynajmniej w trakcie pierwszych trzech dni stosowania diety).

Dietetycy zalecają, by – w miarę możliwości – przygotowywać organizm do nagłego spadku ilości spożywanych kalorii. Zgodnie z tymi zaleceniami:

• na dwa tygodnie przed rozpoczęciem detoksu, należy wyłączyć z diety wszystkie sycące potrawy zawierające dużo cukru,
• na mniej więcej tydzień przed rozpoczęciem diety, warto stopniowo zwiększać podaż warzyw i owoców w codziennej diecie,
• przed rozpoczęciem detoksu warto też zwiększyć ilość spożywanej wody niegazowanej (najlepiej mineralnej), kosztem gazowanych i słodzonych napojów.

Stopniowo trzeba też pozbywać się tłustych produktów spożywczych. Im szybciej to zrobimy, tym łatwiej nasz organizm „przejdzie” całą dietę.

Przeciwwskazania dotyczące diety sokowej

Wadą diety opartej na naturalnych sokach, jest relatywnie duża liczba ewentualnych przeciwwskazań dotyczących jej stosowania. Nie powinny z niej korzystać osoby, które:

• pracują fizycznie, chyba że w okresie trwania diety, zdecydują się na urlop wypoczynkowy,
• uprawiają sport lub w inny sposób aktywnie spędzają czas,
• cierpią na cukrzycę lub nadciśnienie,
• cierpią na schorzenia kardiologiczne,
• chorują na schorzenia jelit i inne choroby układu pokarmowego itd.

Osoby cierpiące na inne formy schorzeń przewlekłych, powinny przed rozpoczęciem diety skonsultować się z lekarzem. Zaleca się też, by konsultować się z dietetykiem już na etapie przygotowań do diety sokowej. Z sokowej diety detoksykacyjnej, nie powinny korzystać kobiety w ciąży i karmiące. Nie zaleca się też jej stosowania u dzieci i młodzieży!

Dieta sokowa – na co zwrócić uwagę?

Pod kątem kalorycznym, dieta oparta na naturalnych sokach owocowo – warzywnych, przypomina dobrze wszystkim znaną dietę dr. Dąbrowskiej. Różnica polega na tym, że soki zawierają znacznie mniej błonnika, niż warzywa w klasycznej postaci.

Oznacza to, że dieta ta jest bardziej przyjazna dla osób, które cierpią na choroby układu pokarmowego (zwłaszcza o charakterze wrzodziejącym i zapalnym). Badania dowodzą, że spożywanie całych warzyw i owoców, włącznie z nierozpuszczalnym błonnikiem w nich zawartym pozwala na wykorzystanie maksimum korzyści zdrowotnych.¹

Trzeba jednak pamiętać, że niektóre soki mogą podrażniać układ pokarmowy. Mowa tu zwłaszcza o:

• soku z pomarańczy,
• soku z kiszonej kapusty,
• soku z cytryny itd.

Stosowanie niektórych z nich może – oprócz stanów zapalnych – wywołać silne wzdęcia i inne zjawiska niepożądane. Poza tym długotrwałe, bo aż siedmiodniowe stosowanie diety sokowej, może wywołać problemy trawienne. Dlatego tak ważne jest, by przed rozpoczęciem „sokówki”, skonsultować się z lekarzem (dietetykiem) i w miarę możliwości, powoli ograniczać podaż wysokokalorycznych substancji odżywczych.

Zanim rozpoczniemy dietę sokową, można też powoli wprowadzać poszczególne jej składniki do codziennego menu. W ten sposób łatwiej nam będzie przyzwyczaić się do nowych potraw i – jeśli zajdzie taka konieczność – przekonamy się, czy nie wywołują one reakcji alergicznych lub innych zjawisk niepożądanych.

Efekty stosowania diety sokowej

Na samym początku stosowania diety opartej na naturalnych sokach warzywno – owocowych, można poczuć się rozdrażnionym, osłabionym a nawet apatycznym. Zmniejszona podaż energetycznych składników odżywczych, może też wywołać znaczna redukcję masy, która może doprowadzić do efektu jo-jo. Niemniej trzeba pamiętać, że stosowanie tej formy detoksykacji, ma również swoje dobre strony, to jest:

• ogólną poprawę samopoczucia, zwiększoną dawkę energii (zwłaszcza pod koniec diety),
• poprawę jakości snu i – ogólnie – wypoczynku,
• poprawę kondycji skóry, która staje się piękniejsza i zdrowsza,
• optymalizację pracy jelit (koniec z zaparciami i wzdęciami),
• lepsze funkcjonowanie serca i układu krwionośnego,
• zwiększenie zdolności intelektualnych, koniec z tzw. apatią,
• zwiększenie odporności,
• wzrost podaży witamin i innych, bardzo ważnych dla zdrowia składników odżywczych.

Powyższe efekty stosowania diety nie muszą wystąpić u wszystkich. Dlatego tak ważne jest, by przed jej rozpoczęciem, skonsultować się z dietetykiem.

Przepisy, z których koniecznie warto skorzystać

Dieta sokowa wcale nie musi być nudna. Wprowadzenie do niej wyłącznie prostych, jednoskładnikowych produktów spożywczych, nie sprzyja wytrwałości w osiągnięciu oczyszczającego celu. Poniżej kilka przepisów na smaczne soki i koktajle, z których każdy powinien skorzystać.

Przepisy na smaczne soki

• Zielony z natką – składa się z ogórka, jabłka (najlepiej zielonego), cytryny, natki pietruszki i oczywiście szpinaku.
• Zielony z imbirem – składa się z połączenia szpinaku, gruszki i imbiru.
• Zielony z jarmużem – jest to połączenie jarmużu, ogórka, selera naciowego i zielonego jabłka.
• Zielony z rzymską sałatą – składa się z tytułowej sałaty rzymskiej, ananasa, jabłka, selera naciowego i limonki.
• Różowy z dodatkiem arbuza – składa się – rzecz jasna – z arbuza, ogórka, mięty i truskawek.
• Żółty z kurkumą – to połączenie korzenia kurkumy, pomarańczy i ananasa.
• Pomarańczowy z dodatkiem imbiru – to połączenie marchewki, pomarańczy i imbiru (korzeń).
• Czerwony z dodatkiem marchewki – składa się z buraków, marchewki, jabłka, selera naciowego i cytryny.
• Fioletowy z wiśniami – w jego skład wchodzą wiśnie, cytryna i arbuz.
• Fioletowy z dodatkiem buraka – składa się z buraka, czerwonego jabłka i z jeżyn.

Przepis na smaczne i aromatyczne koktajle:

• Zielony w połączeniu z rzymską sałatą – składa się z dwóch gruszek, jednego dużego kiwi, jednej główki sałaty rzymskiej, połówki łodygi selera naciowego i jednej szklanki soku z pomarańczy.
• Zielony z ogórkiem – składa się z jednej szklanki kostek zielonego melona, jednej szklanki kostek ogórka zielonego, jednej cytryny i zielonego jabłka.
• Zielony z dodatkiem ananasa – w jego skład wchodzi jedna szklanka szpinaku, połowa szklanki kostek ananasowych, pół szklanki soku grejpfrutowego i jednego awokado.
• Zielony z masłową sałatą – składa się z jednej główki sałaty masłowej, jednej szklanki kostek ananasowych i jabłka.
• Żółty imbirowy – składa się z jednej cytryny, jednej łyżeczki imbiru (startego) i jednego banana.
• Pomarańczowy z mango – składa się z jednej pomarańczy, jednego mango i dwóch dużych, startych marchewek.
• Czerwony z dodatkiem malin – składa się ze szklanki wody kokosowej, ćwiartki szklanki porzeczek czerwonych i trzech ćwiartek szklanki malin.
• Czerwony z chili – w jego skład wchodzi odrobina  chili (zawierająca kapsaicynę), ćwierć łodygi selera, połówki papryki czerwonej, ćwiartki zielonej i dwóch pomidorów.
• Fioletowy z dodatkiem czarnego bzu – składa się z połowy szklanki amerykańskich borówek, szklanki malin i dodatku soku z czarnego bzu.
• Fioletowy z dodatkiem buraka – w jego skład wchodzi połówka cytryny, sok aroniowy, jedno jabłko i jeden burak.

Przeczytaj również: Zielone koktajle – 7 zdrowych przepisów

Jak działa dieta sokowa, czyli opinie na jej temat

Osoby, które stosowały już dietę sokową, zwykle wypowiadają się na jej temat w samych pozytywach. Do największych zalet tejże formy diety należą – według nich – możliwość jej własnoręcznego konfigurowania, szerokie spektrum składników owocowych i warzywnych, a także – wysoka skuteczność w oczyszczaniu i detoksykacji organizmu. Wiele osób podkreśla, że dieta sokowa powinna być stosowana przez co najmniej kilka dni. Jedno lub dwudniowe diety nie odniosą takiego skutku, jak optymalna dla zdrowia człowieka dieta tygodniowa.

Podsumowanie

Dieta oparta wyłącznie na naturalnych sokach warzywnych i owocowych, to jeden z najskuteczniejszych sposobów na oczyszczenie organizmu. Trzeba jednak pamiętać, że może ona – zwłaszcza w początkowej fazie – znacznie utrudnić codzienne funkcjonowanie. Dlatego niektórzy rozpoczynają ją od 3 – 4 dni, by w ciągu kolejnych kwartałów, rozciągnąć ją na cały tydzień.

Eksperci twierdzą, że nie ma potrzeby eliminacji pokarmów stałych do detoksykacji organizmu. Tym samym zalecają regularne spożywanie warzyw i owoców dostarczających witamin, minerałów oraz innych cennych składników. Jeśli jednak zdecydujesz się na dietę sokową, pamiętaj aby nie trwała ona zbyt długo. W przeciwnym wypadku skutki uboczne mogą przeważyć nad korzyściami płynącymi z soków.

1. Intake of whole apples or clear apple juice has contrasting effects on plasma lipids in healthy volunteers. [↩]