Bądźmy szczerzy – o morindze wiemy niewiele. Być może nazwa tej rośliny, oznacza coś dla prawdziwych pasjonatów zdrowego żywienia, ale w gruncie rzeczy jest ona raczej mało znana wśród statystycznych Polaków. Tymczasem pełno jej w suplementach, preparatach dietetycznych, a nawet… w niektórych lekach. Przeczytajmy zatem niniejszy artykuł, który jest swoistą bazą wiedzy na jej temat.
Czym jest moringa?
Pod tą dość tajemniczą dla większości Polaków nazwą, kryje się indyjska roślina, nazywana – ze względu na swoje właściwości i kształt – cudownym drzewem. Nikt w zasadzie nie wiedziałby o niej, gdyby nie jej bogate właściwości odżywcze, dzięki którym śmiało można ją zakwalifikować do grupy „superfoods”. W tradycyjnej medycynie hinduskiej i afrykańskiej od dawna wykorzystywano liście, nasiona i strąki do leczenia ponad 300 dolegliwości.((Investigation of medicinal plants traditionally used as dietary supplements: A review on Moringa oleifera.))
Skład liści morgini
Liście moringa bogate są w masę składników odżywczych. Jak przedkłada się to na konkretne wartości liczbowe? Otóż w 100 gramach czystego produktu spożywczego w znajduje się:
- około 27 gramów białka,
- około 37 gramów błonnika,
- około 3 gramy cukru.
Posiada aż 10x więcej witaminy A, niż bogata w nią marchew.
Posiada aż 7x więcej witaminy C, niż tak często spożywane przez nas pomarańcze.
Posiada aż 17x więcej wapnia, niż mleko.
Posiada aż 25x więcej żelaza, niż tak często znienawidzony przez nas szpinak.((Moringa oleifera: A review on nutritive importance and its medicinal application.))
Na tym jednak wyjątkowość tej rośliny się nie kończy. W niniejszym artykule zapoznamy się z jej właściwościami, działaniem, stosowaniem a nawet przeciwwskazaniami dotyczącymi jej spożywania. Jednym słowem – poznamy te tajemnicze drzewko w praktycznie każdym wymiarze jego działania i stosowania. W związku z tym… zapraszamy do lektury!
Jak wykorzystać moringę? Oto kilka ciekawych informacji
Tak jak pisaliśmy wcześniej, roślina ta pochodzi z centralnych Indii. Nic więc dziwnego, że znalazła ona zastosowanie nie tylko w odżywianiu i kosmetyce, ale też w medycynie naturalnej (z której zresztą Indie słyną).
- Do produkcji leków wykorzystuje się przede wszystkim korę moringi, jej liście a nawet kwiaty. Co ciekawe, w tym celu stosuje się również jej korzenie, które wyróżniają się charakterystycznym aromatem i smakiem chrzanu.
- Do produkcji tzw. „oleju moringa” wykorzystuje się ziarna pozyskiwane z tej rośliny. Olej ten stosuje się głównie w pielęgnacji skóry i włosów. Wspomniane ziarna wykorzystuje się również do oczyszczania wody.
- Moringę można też wykorzystywać do produkcji… papieru i lin. W tym celu pozyskuje się korę drzewa, która – w trakcie skomplikowanych procesów przemysłowych – przekształcana jest wyżej wymienione artykuły.
- Nie jest też tajemnicą, że drzewo moringa jest wykorzystywane również do produkcji biomasy. Jest ono bardzo wydajnym źródłem alternatywnej energii, gdyż pozostające po nim odpadki, mogą być wykorzystywane w roli nawozu.
Co jeszcze zawiera Moringa?
Moringa – nazywana też drzewem chrzanowym – jest rośliną zawierającą całe mnóstwo substancji odżywczych. Poza witaminami, białkiem i niektórymi mikroelementami, zawiera ona również:
- mangan – który jest bardzo ważny w kontekście utrzymania odpowiedniej kondycji kości i stawów. Wspiera on również procesy przemiany materii,
- bor – który jest bardzo ważny w celu utrzymania na odpowiednim poziomie funkcjonowania mózgu; wspiera on również gospodarkę wapniem, magnezem i fosforem,
- wszystkie ważne dla naszego życia aminokwasy, które odgrywają istotną rolę w podstawowych procesach funkcjonowania naszego organizmu,
- substancje nazywane „naturalnymi antybiotykami„, których w morindze naliczono – bagatela – aż 26,
- kwasy tłuszczowe omega (3, 6 i 9) itd.
Istotnym składnikiem tej niezwykłej rośliny są antyoksydanty, których naliczono aż 46. Oznacza to, że jest ona jednym z najskuteczniejszych rezerwuarów substancji, których zadaniem jest hamowanie działania wolnych rodników. Pod tym względem moringa przewyższa nawet tak popularne produkty, jak jagody acai, ciemna czekolada czy zielona herbata.
Oznacza to również, że preparaty z niej sporządzone, mogą uchronić nas przed zwiększonym stresem oksydacyjnym, który może doprowadzić do wielu ciężkich i przewlekłych schorzeń, takich jak schorzenia układu krwionośnego, cukrzyca, a nawet choroby nowotworowe.
Na marginesie warto zaznaczyć, że najwyższym stężeniem antyoksydantów charakteryzują się suszone goździki, suszony cynamon i suszone oregano.
Właściwości zdrowotne
Stosowanie wyciągów z tej niezwykłej rośliny, może pomóc w walce z wieloma chorobami cywilizacyjnymi. Mowa tu zwłaszcza o:
Otyłość i nadwaga
Drzewko to zawiera błonnik (niezbędny w procesie oczyszczenia organizmu), a także szereg omawianych wcześniej aminokwasów, z których część wspiera procesy odpowiedzialne za usuwanie nadmiaru tkanki tłuszczowej.
Chroniczne zmęczenie
Dolegliwość, która bardzo często wynika z niedoboru żelaza. Spożywanie produktów z Moringą sprawia, że nie tylko wchłaniamy więcej tak potrzebnego nam mikroelementu, ale też optymalizujemy metabolizm, który zwiększa naszą codzienną dawkę energii.
Choroby układu krwionośnego
Roślina ta może być bardzo przydatna w przypadku zdiagnozowania nadciśnienia, miażdżycy i zakrzepicy. Wykazuje ona właściwości udrażniające żyły, dzięki czemu krew przepływa w nich o wiele sprawniej.
Osteoporoza
Nauka już od wielu lat podkreśla, jak wielkie znaczenie w kontekście walki z osteoporozą, odgrywają substancje aktywne zawarte w morindze. Ze względu na optymalizację procesów odpowiedzialnych za gospodarkę wapniowo – fosforową, skutecznie wpływają one na wzrost gęstości kości i zahamowanie procesu ich osłabiania.
Przeciwwskazania, czyli kiedy należy zrezygnować ze stosowania suplementu?
U większości osób stosowanie moringi nie wykazuje żadnych skutków ubocznych. Oczywiście należy pamiętać o tym, że – w połączeniu z określonymi lekami – może ona wywołać szereg powikłań. Dlatego wskazane jest, by jej stosowanie poprzedzić konsultacją lekarską. Dotyczy to zresztą nie tylko tej rośliny, ale wszystkich suplementów naturalnego pochodzenia.
Osobną kwestią jest używanie wyciągu z tej rośliny przez kobiety w ciąży, które pod żadnym pozorem nie powinny go stosować. Istnieje bowiem duże prawdopodobieństwo, że zawarte w nim substancje aktywne, mogą wywołać nieoczekiwane skurcze macicy, które mogą doprowadzić do przedwczesnego porodu lub do poronienia. Preparatów z wyciągami z tej rośliny nie zaleca się również w okresie karmienia piersią, gdyż nie przeprowadzono żadnych badań pod tym kątem.
Szczególną ostrożność podczas stosowania Moringi, powinny zachować osoby, które:
- stosują diety redukcyjne,
- wyróżniają się bardzo szybką przemianą materii,
- cierpią na schorzenia związane ze zbyt niskim ciśnieniem,
- chorują na choroby układu pokarmowego, w tym stany zapalne jelit,
- cierpią na choroby nowotworowe,
- skarżą się na schorzenia związane z niewłaściwą pracą serca,
- cierpią na cukrzycę, gdyż stosowanie moringi może doprowadzić do nadmiernego obniżenia wartości glukozy (hipoglikemia).
Moringa i jej kuchenne zastosowanie
Moringę wykorzystuje się nie tylko zdrowotnie. Roślina ta – oprócz wielu składników odżywczych – posiada również bardzo ciekawy smak.
Mało kto wie, że roślinę tą z powodzeniem można wykorzystywać do przygotowywania ciekawych przekąsek i potraw. Przykładowo owoce i młode pędy moringi można spożywać, ale tylko po ugotowaniu. Wyróżniają się one delikatnym smakiem, który podkreśli smak potraw i nada im charakterystycznej głębi. W kuchni można też wykorzystywać liście tej niezwykłej rośliny, które charakteryzują się smakiem podobnym do rzeżuchy. Stanowią one świetny dodatek do wielu koktajli, zup, a nawet shake’ów.
W kuchni bardzo dużą popularnością cieszy się również olej moringa, który – oprócz właściwości zdrowotnych – sprawdza się również jako smakowity dodatek do wielu różnych sałatek. Zaleca się jednak, by spożywać go na zimno. Zawiera on wtedy najwięcej substancji odżywczych. Ze względu na fakt, że olej z moringi charakteryzuje się dość delikatnym smakiem, można go z powodzeniem stosować jako uzupełnienie dań słodkich i pikantnych. Sproszkowaną roślinę warto dodać do jogurtów, serków a nawet… humusu. Poza tym często stosuje się ją w roli dodatku do smoothie i koktajli.
Moringa a odchudzanie – co warto wiedzieć?
Wiele osób uważa, że ta niezwykła, indyjska roślina, może pomóc w szybkim odchudzaniu. Rzeczywistość jest jednak znacznie bardziej złożona, co zresztą widać na przykładzie ostatnich badań.
Przeprowadzone badania co prawda dowiodły, że może być ona skuteczna w zwalczaniu nadmiernej tkanki tłuszczowej, ale w ich trakcie korzystano z suplementów diety na odchudzanie, w skład których wchodziły również inne składniki czynne. Skuteczność moringi w procesie odchudzania udowodniono u zwierząt, ale badania na ludziach nikt jeszcze nie przeprowadzał. Niemniej – z dietetycznego punktu widzenia – warto ją wprowadzić do codziennej diety, gdyż:
- przyspiesza procesy metaboliczne, które jednoznacznie prowadzą do zmniejszenia zawartości tłuszczu w organizmie,
- wykazuje niskie ryzyko wystąpienia działań niepożądanych; istnieje też niewiele przeciwwskazań dotyczących jej stosowania,
- zawiera ona szereg aminokwasów, których zadaniem jest optymalizacja funkcji trawiennych,
- zmniejsza ryzyko wystąpienia miażdżycy i wielu innych chorób związanych z niedrożnością układu krwionośnego,
- zawiera ona dużo błonnika; między innymi to właśnie dlatego należy w trakcie jej spożywania pić dużo wody, co ułatwi jego usunięcie z organizmu.
Odchudzanie z moringą jest zalecane również ze względu na niewielką ilość znajdującego się w niej cukru. Szacuje się, że porcja 100 g rośliny, zawiera jedynie 3 g glukozy. Między innymi to właśnie dlatego roślina ta korzystnie wpływa na stabilizację poziomu cukru we krwi.
Suplementacja w kontekście pielęgnacji skóry
Moringa odgrywa ogromną rolę w codziennej pielęgnacji skóry. Ze względu na dużą zawartość witamin A i E, można ją stosować – w postaci olejku – bezpośrednio na ciało. Zaleca się również, by olej z tej rośliny nakładać na włosy, dzięki czemu staną się one miękkie, gładkie, mocne i sprężyste. Zaletą wspomnianego olejku jest krótki czas jego wchłaniania, dlatego nie pozostawia on na skórze żadnych brudzących ubranie pozostałości. To samo dotyczy włosów, których pielęgnację ograniczamy do rozrobienia niewielkiej ilości olejku i nałożenia go na ich powierzchnię.
Moringa a alternatywne formy żywienia
Roślina ta jest polecana również i tym osobom, które korzystają z dobrodziejstw wegetarianizmu i weganizmu. Ze względu na olbrzymią zawartość żelaza (mniej więcej dziesiąta część masy rośliny), z powodzeniem może ona zastąpić mięso. Co więcej, nie obciąża ona tak bardzo układu pokarmowego. Wręcz przeciwnie – jest łatwostrawna i zapewnia organizmowi dużą dawkę energii.
Gdzie można kupić moringę i ile ona kosztuje?
Moringę można kupić zarówno w sprzedaży stacjonarnej, jak i w internetowej. Wybierając zakupy przez Internet, warto zwrócić uwagę na opinie dotyczące określonego sklepu. Często zdarza się, że nieuczciwi sprzedawcy oferują produkt o wątpliwym pochodzeniu. W tej sytuacji jego spożywanie może być bardzo groźne dla naszego zdrowia. Dlatego moringę należy kupować wyłącznie w sprawdzonych sklepach ze zdrową żywnością lub w aptekach.
Ile kosztuje porcja moringi? Cena produktu finalnego zależy w głównej mierze od formy, jaką on przybierze. Analizując oferty sprzedaży gotowego suplementu, można wywnioskować, że:
- sproszkowane liście to wydatek rzędu 30 złotych za 50 g produktu,
- gotowe kapsułki i tabletki to łatwo przyswajalne produkty, których cena (w zależności od składu) waha się w okolicach 50 – 150 złotych za jedno opakowanie,
- suplementy diety, w których moringa jest jednym z wielu składników czynnych, kosztują od 100 do 200 złotych,
- herbata z moringi kosztuje około 50 złotych; cena ta jest naliczana za 100 g suszu.
Kupując moringę w sklepach ze zdrową żywnością, cena powyższych produktów będzie wyższa o około 10 – 20 procent. Mamy jednak pewność, że nabywamy sprawdzony wyrób, którego jakość jest możliwie najwyższa.
Podsumowanie
Moringa to mało znana w Polsce roślina, którą jednak – ze względu na jej właściwości – warto włączyć do codziennej diety. Przemawia za tym również niewielkie ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, które ogranicza się praktycznie do okresu ciąży i karmienia piersią. Niemniej długotrwała suplementacja tą rośliną powinna być skonsultowana z lekarzem lub dietetykiem.